Uważność

Dlaczego uważność jest dla nas tak istotna?

Mindfulness uważność (bycie obecnym tu i teraz - zwracanie uwagi na nasze myśli, odczucia cielesne, emocje i środowisko zewnętrzne z życzliwością, nieosądzaniem i ciekawością) to modny obecnie termin, co jednak nie umniejsza jego znaczenia i skuteczności w regulacji emocji. Dzieci nie są odporne na stres i niepokój. Kiedy dzieci w klasie są zestresowane, niespokojne, ich dostęp do części mózgu, w których odbywa się myślenie, zapamiętywanie czy podejmowane są decyzje, jest utrudniony. Ma to znaczące konsekwencje dla radzenia sobie ze stresem, reaktywnością i konfliktami w klasie.

Każdy, duży czy mały, kto znajduje się w środku fizjologicznej reakcji na stres, aby mógł przejść do miejsca, w którym będzie mógł spokojnie wszytko przeanalizować, musi się najpierw nauczyć, jak zmienić biegi w mózgu i systemie nerwowym.

Mindfulness to narzędzie - to coś, po co możesz sięgnąć, gdy jesteś przytłoczony.

Kierując naszą uwagę na teraźniejszość, możemy lepiej radzić sobie z przytłoczeniem i niepokojem.

Kiedy dzieci poznają mindfulness, uczą się koncentrować swoją uwagę, wzmacniać odporność, a nawet same uspokajać.

Inne korzyści płynące z mindfulness to:

Poprawa umiejętności regulacji emocji
Większy spokój w sytuacjach stresowych
Rozszerzona umiejętność zachowania perspektywy
Współczucie dla samego siebie, ponieważ dzieci uczą się traktować swoje uczucia z ciepłem i zrozumieniem
Lepsze zdrowie fizyczne i psychiczne
Wzrost życzliwości dla innych
Samokontrola
Lepsze podejmowanie decyzji

Ideą uważności jest to, aby poznać narzędzia samoregulacji i kierowania uwagi w dowolne miejsce. Jednak aby je użyć w stresujących, naładowanych negatywnie, lub przytłaczających sytuacjach, należy je ćwiczyć gdy system jest zrelaksowany i na luzie.

W Artes chcemy, aby nasze dzieci rozwijały te mocne strony, umiejętności i cechy.

Ideą wszystkich technik uważności jest to, że istnieje nauka i sztuka uczenia się, jak samo regulować się i zmieniać uwagę.

Przede wszystkim jest to praktyka. Aby techniki te działały w stresujących, obciążających lub przytłaczających sytuacjach, należy je ćwiczyć, gdy system jest bardziej zrelaksowany i spokojny. Muszą być również praktykowane w możliwych do opanowania dawkach, aby system ucznia w naturalny sposób przyzwyczaił się do pracy z jego uwagą i świadomością w miarę upływu czasu.

W Artes dzielimy się praktykami uważności z uczniami w krótkich i koncepcyjnie prostych lekcjach prezentowanych w języku zrozumiałym dla młodych ludzi. A gdy uczniowie znają praktykę, powtarzamy z nimi tą krótką chwilę uważności w ciągu dnia.

1/1

Dlaczego objęliśmy szkołę programem uważności?

Większość dorosłych i dzieci doświadcza w ciągu dnia różnych poziomów deregulacji w układzie nerwowym, czy to z powodu drobnych rozproszeń i stresorów. Stany stresu, reaktywności lub konfliktu mogą hamować funkcjonowanie krytycznych części mózgu, utrudniając dostęp do umiejętności społeczno-emocjonalnych, relacyjnych i krytycznego myślenia. Aby móc efektywnie się uczyć, angażować się i nawiązywać kontakty z innymi, potrzebujemy strategii regulujących nasze systemy zarówno uwagi i emocjonalne.

Aby techniki samoregulacji zadziałały w sytuacjach stresowych lub przytłaczających, muszą być ćwiczone, gdy system jest bardziej zrelaksowany i spokojny. Oprócz programu nauczania, uważność jest integralną częścią dnia szkolnego i kultury klasy, dając uczniom wiele okazji do ćwiczenia tych prostych, skutecznych strategii w ciągu dnia. Posiadając te podstawowe

umiejętności, uczniowie i nauczyciele mogą zacząć efektywnie angażować się w proces uczenia się społeczno-emocjonalnego i szkolnego.

Różne programy skierowane do szkół zachęcają uczniów i nauczycieli do "zatrzymania się" lub "uspokojenia się” przed działaniem, jednak często nie uczą konkretnych umiejętności w tym kluczowym, pierwszym kroku. Uważność jest brakującym składnikiem, który umożliwia zmianę biegów w mózgu i systemie nerwowym oraz przywrócenie ich funkcji wykonawczych.

Dzięki prostym, angażującym i włączającym praktykom, program stanowi podstawę i służy wzmocnieniu programów ukierunkowanych na społeczne, emocjonalne i relacyjne potrzeby społeczności szkolnych. Poprzez ukierunkowanie na kluczowe umiejętności kontroli uwagi i

regulacji emocji, uważność buduje samoregulację uczniów i nauczycieli w większym stopniu niż inne programy społeczno-emocjonalne.

Agnieszka Jankowska-Figaj

nauczyciel mindfulness (uważności) w Collegium Artes

certyfikowany nauczyciel uważności, autorka książek i publicystka.